همه پرسی تنش‌زا
حشمت‌الله فلاحت پیشه در سرمقاله روزنامه ایران نوشته: پی امدهای همه‌پرسی استقلال کردستان عراق از همین حالا قابل رؤیت اند. آقای بارزانی با وجود تأکید چندماهه بر غیرالزام‌آور بودن نتایج همه‌پرسی کردستان، یک روز قبل از برگزاری آن، طوری سخن گفت که تنها برداشت ممکن از آن این بود که کردستان پس از این همه‌پرسی از عراق مستقل خواهد شد. او حتی به صراحت درباره تدوین قانون اساسی کردستان هم سخن راند.
نماینده کرد مجلس در این مقاله تاکید کرده: عراق در هفته‌های اخیر و بعد از زمینگیر شدن داعش با افقی امیدبخش‌تر از قبل مواجه شده اما همه‌پرسی برگزار شده در چنین شرایطی نه تنها اتحاد عراق را به بن‌بستی جدی می‌کشاند بلکه زمینه بروز تقابلی جدی در میان دو نیروی مقابل داعش یعنی منظومه نظامی عراق و پیشمرگه‌های کرد را فراهم می‌کند. از چنین شرایطی چه کسی سود خواهد برد؟ اگر این دو نیرو در منطقه درگیر اختلافات با هم شوند، آیا به معنای ایجاد فضای مناسب جهت تحرکات بعدی داعش و تکفیری‌ها نیست؟
سرمقاله روزنامه ایران نتیجه گرفته: همه پرسی دیروز کردستان عراق بی‌آنکه جوابی منطقی و عملی به خیلی از مسائل عینی منطقه و عراق داشته باشد تنها در مسیر یک آرزو و رؤیا حرکت کرده است. در یک اقدام سیاسی این رؤیاها نیستند که تضمین‌کننده نتایج خواهند بود. هنوز کسی نمی‌داند اختلاف عمیق بین اقلیم کردستان عراق و دولت مرکزی بغداد بر سر مسأله کرکوک چگونه و با چه فرمولی رفع می‌شود. هیچ‌کس و حتی خود کردهای طرفدار این رفراندوم هم پیشنهاد عملی برای این موضوع نداشته‌اند.
ایران شرایط را مدیریت می کند
محسن جلیلوند در سرمقاله روزنامه بهار نوشته: واکنش ایران در برابر این موضوع نیز مشـخص است. با کشـورهاى عراق و ترکیه هماهنگى هایـى انجام دادند، بـه طور مثـال پروازها را به روى کردسـتان عـراق بسـتند. اما بایـد پذیرفت که تشـکیل یک کشور کرد چهار کشـور را تحت تاثیر قـرار مى دهد و ایران هم از این موضوع مسـتثنى نیسـت. البته ایران تا کنون ایـن موضوع را مدیریت کرده و از این پس هم به مدیریـت ادامه خواهـد داد. مسـعود بارزانى در کنفرانـس مطبوعاتى پیش از رفراندوم اعلام کرد کـه به سـردار سـلیمانى چنـد روز گذشـته در کرکوك دیدار کرده اسـت.
نویسنده معتقدست: تاثیر همه پرسی کردستان عراق بر کردهای ایران به نحـوى نخواهد بود کـه آن ها استقلال بخواهند چون عملا اقوام کرد ایرانی، به شـدت تحت تاثیر حاکمیت ایران قرار دارند، البته گروههاى فرصت طلبى هسـتند که بخواهند از این موقعیت استفاده کنند اما اکثریت کردسـتان چنین تفکرى ندارند.
مقاله بهار به این جا رسیده که: نیروهاى گریز از مرکز در میان کردهای ایرانی آن اندازه نیستند که احتمال ایجاد تنش گسترده اى در پیش باشد. شـاید تنشهایى در بخشهایى از خاورمیانه ایجاد شـود، امـا در ایران این موضوع مدیریت شـده خواهد بود، زیرا حکومت از یکى دو سال قبل رصد می کرد و مى دانست چه اتفاقى خواهد افتاد. انجام شـده که این موضوع مدیریت شود و حتى به مرحلـه تنـش کلامى هم نخواهد رسـید که بتواند.
خوشحالی اسراییل
کیهان تندتر از هر روزنامه دیگر به همه پرسی کردستان و بازرانی تاخته و در عکس های فنوشاپ شده ای در صفحه اول خود، ناتانیاهو نخست وزیر اسراییل را در لباس کردی با عکسی از بازرانی نشان داده و نوشته: اگر همین سیاست بارزانی در کل منطقه غرب آسیا، تبدیل به یک رویه شود، پیامدهای خطرناکی را به دنبال خواهد داشت و ضمن اینکه هزینه‌های همه‌جانبه سنگینی را متوجه جامعه مسلمانان می‌کند، کشورها را به سمتی می‌برد که در طرح صهیونیستی – مسیحی «خاورمیانه بزرگ» مدنظر بوده است؛ ایجاد کشورهای ذره‌ای و کوچک در درون یک نظم سیاسی (و البته تحمیلی) گسترده و بزرگ.
به نظر این روزنامه تندرو: دلخوشی رژیم اسرائیل، به این است که حرکت بارزانی، در درون مرزهای عراق متوقف نشود، بلکه کل جوامع غرب آسیا را دربر بگیرد و نهایتا، با تشکیل دولت‌های کوچک و متخاصم، انرژی بالقوه آنها، برای همیشه مهار شود و آمریکا و اسرائیل بتوانند سلطه خود را بر منطقه، نهادینه کنند.
کیهان حتی مخالفت واشنگتن و کشورهای اروپایی را صوری دانسته و نوشته: دولت‌های غربی صرفا با زمان برگزاری همه‌پرسی است و آنها با خود همه‌پرسی، مشکلی ندارند. کلید زدن بحران تازه با سوءاستفاده از کردهای شمال عراق آن هم در حالی که بحران داعش در حال پایان است نیز می‌تواند، از علت ذوق‌زدگی اسراییل از این همه‌پرسی رمزگشایی کند. یکی از ماموریت‌های داعش «تجزیه» کشورها بود، کاری که بارزانی اکنون ماموریت آن را برعهده گرفته است!
حق نشر عکسALAMY
مرز جغرافیایی، ضامن استقلال
جلال خوشچهره در سرمقاله ابتکار نوشته: ممکن است کردهای عراق که دیروز در همه‌پرسی استقلال شرکت کرده‌اند، خواستار تلاشی توافقنامه سایکس _ پیکو بوده و تغییرات تازه‌ای را در ژئو‌پلیتیک خاورمیانه خواستار باشند، اما اکنون بریتانیا و فرانسه قدرت‌های برتر جهان نیستند که وزیران خارجه آنها از آن سوی دنیا برای جغرافیای خاورمیانه نقشه مرزی تعیین کنند و نه ایران، عراق، ترکیه و حتی سوریه زخمی از جنگ داخلی بازیگرانی هستند که منفعلانه به هر تغییری تن دهند.
به نوشته این مقاله: هیچ‌یک از همسایگان عراق از آنچه اقلیم کردستان درپی آن است تصور مثبتی ندارند. رمانتیسم در مقوله امنیت معنا ندارد. آنچه مورد تاکید همه همسایگان عراق و بلکه جامعه جهانی است، حفظ تمامیت ارضی عراق در چارچوب یک ملت و یک دولت است. مطالبات کردهای عراق محترم است اما نمی‌تواند بدون ملاحظه همسایگان این کشور باشد.
مقاله ابتکار به این جا رسیده که: تغییر در تمامیت ارضی عراق برای همسایگانش نه تنها قابل قبول نیست، بلکه آن را تهدیدی برای امنیت منطقه می‌دانند. تلاش اقلیم کردستان برای استقلال، در چشم انداز نزدیک جز استمرار بی‌ثباتی و زخم دوباره بر پیکر مردم کرد عراق نخواهد داشت. کردهای عراق اگر تا دیروز بخشی از راه حل برون رفت از بحران بی‌ثباتی در عراق بودند، نباید عجولانه به بخشی از مشکل در این سرزمین بدل شوند.
پرسش های حقوقی بی پاسخ
یوسف مولایی در مقاله ای در اعتماد این سووال را مهم دیده که آيا براي اعلام استقلال بخشي از خاك يك كشور، كل جمعيت آن كشور بايد در راي‌گيري مشاركت كنند يا فقط بخشي كه خواهان استقلال است و در جواب نوشته: رويه‌هاي حقوق بين‌الملل جواب دقيقي در مورد آن نمي‌دهد. در عين حال اين سوال هم كه آيا دولت مركزي عراق حق دارد با توسل به زور جلوي تلاش اقليت كردها براي اعلام استقلال را بگيرد، باز هم جواب مشخصي در رويه‌هاي حقوق بين‌الملل ندارد.
به نوشته این حقوقدان بین المللی: به دليل همين ابهام‌ها است كه بهترين راه همواره انتخاب راهكار مسالمت‌آميز و گفت‌وگو ميان دولت مركزي و گروهي كه خواهان استقلال است، بهترين راهكار توصيه مي‌شود. بحث اعلام استقلال، متوقف در يك بحث سياست بين‌الملل يعني «شناسايي» است. گاهي يك جمعيت تمام شرايط براي تشكيل يك دولت را داشته‌باشد اما به دليل عدم شناسايي از سوي كشورهاي ديگر، بدون حق حاكميت باقي بماند، نمونه چنين جمعيتي را مي‌توان در وضعيت فلسطيني‌ها مشاهده كرد كه تمام شرايط را براي تشكيل دولت مستقل دارند، اما چون از سوي ديگر كشورها به رسميت شناخته‌نشده‌اند، هنوز تحت عنوان كشور به رسميت شناخته نمی شوند.
مقاله اعتماد تاکید کرده: حتي در صورت اعلام استقلال يك منطقه، مشكل تازه‌اي پديد مي‌آيد و آن مساله مرزهاي داخلي است. بر خلاف مرزهاي بين‌المللي، مرزهاي داخلي تعريف مشخصي ندارند. مرزهاي بين‌المللي بر اساس حقوق بين‌الملل مشخص و داراي ثبات هستند و نمي‌توان آن را بدون توافق طرفين جابه‌جا كرد، اما در مورد مرزهاي داخلي چه كسي مي‌تواند تعيين كند كه مرز كردستان عراق دقيقا كجاست؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر