هر چه به همه‌پرسی استقلال کردستان عراق نزدیک تر می‌شویم، دولت‌های منطقه و جهان فشار به کردها برای لغو این همه‌پرسی را افزایش می‌دهند. هر چه فشارها و تهدیدها بیشتر می‌شود، پافشاری رهبران کرد برای برگزاری همه‌پرسی هم بیشتر می‌شود.
اما سئوال اینجاست، چرا فشارها و تهدیدهای کشورهای منطقه و جهان نتوانسته کردها را از همه‌پرسی منصرف کند؟ چرا رهبران کرد این تهدیدها را جدی نمی‌گیرند؟
این روزها پرچم سه رنگ کردها بر درو دیوارها، خیابانها و ساختمانهای این منطقه دیده می‌شود. بسیاری بر بدنه و شیشه خودروهایشان آرم «آری به استقلال» چسبانده‌اند. ده ها هزار زن و مرد با پوشیدن لباس‌های رنگارنگ کردی در سخنرانی‌های مسعود بارزانی رهبر اقلیم کردستان برای حمایت از همه‌پرسی شرکت می‌کنند. علی رغم تهدیدها، جشن و پایکوبی (هه لپه رکی) در بسیاری از شهرهای کردستان در جریان است.
کاوه اسماعیل- ۲۶ ساله – که چفتی بارزانی ها را بر سر داشت، گفت که دانشگاه را نیمه‌کاره رها کرده و سه سال در جبهه‌های جنگ علیه داعش جنگیده. «در صد سال گذشته بارها به کردها خیانت شد. انگلیس، آمریکا بارها ما را برای منافع خودشان فروختند و رها کردند. ما کردها دوستی به غیر از کوهستانهایمان نداریم. ما نباید زیر این فشارها عقب‌نشینی کنیم. ما داعش را شکست دادیم و حال وقت استقلال فرا رسیده است.»
دادگاه عالی عراق همه‌پرسی را مغایر قانون اساسی خوانده و خواهان توقف آن شده است؛ اما این دادگاه نمی‌تواند حکمش را اجرا کند. در این منطقه نیروهای پیشمرگ کرد حاکمند و خبری از نیروهای عراقی نیست. به همین جهت در این منطقه کسی نگران این حکم و تصمیم‌های دولت بغداد نیست.
هفته گذشته نمایندگان دولت‌های آمریکا، بریتانیا، فرانسه و سازمان ملل در دیدار با آقای بارزانی خواهان توقف این همه‌پرسی شدند. آنها پیشنهاد دادند که همه‌پرسی دو سال به تعویق بیفتد و اقلیم کردستان اختلافاتش را با دولت مرکزی عراق در سازمان ملل مطرح و حل کند. اما آقای بارزانی این پیشنهاد را ضعیف خواند و آن را رد کرد.
اما تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه دو همسایه قدرتمند اقلیم بسیاری را نگران کرده است. علی شمعخانی، دبیر شورای امنیت ملی ایران تهدید کرده که اگر کردستان عراق به سوی استقلال برود، ایران مرزهای خود را با این منطقه خواهد بست.
حق نشر عکسREUTERS – بسیاری بر بدنه و شیشه خودروهایشان آرم «آری به استقلال» چسبانده‌اند
یکی از بازرگانان اصفهانی که خود را تیمور معرفی کرد، بسیار نگران این تهدیدهاست. او می‌گفت که قطعات و لوازم یدکی را از اقلیم به ایران می‌برد، کالاهای که جزو تحریم‌ها علیه ایران است، «اگر اقلیم کردستان استقلال یابد و ایران مرزها را ببندد، ده‌ها هزار نفر بیکار خواهند شد. ایران باید همچون ترکها روابط اقتصادی را گسترش دهد.»
سطح مبادلات ایران با اقلیم حدود پنج ملیارد دلار در سال است. یکی از مقامات دفتر رئیس اقلیم کردستان که نخواست نامش فاش شود، جمهوری اسلامی ایران را “عملگرا” توصیف کرد و گفت تهدید به بستن مرزها برای راضی کردن همپیمانان شیعه ایران در عراق است. او افزود: «ایران علی رغم مخالفت بغداد تفاهمنامه ساخت خط لوله نفت کرکوک به ایران را امضا کرد. هنگامی که داعش به اقلیم حمله کرد، ایران اولین کشوری بود که به کمک ما آمد. ایران اولین کشوری بود که با گشایش دفتر نمایندگی اقلیم کردستان موافقت کرد، در حالی که ترکیه هنوز اجازه گشایش نمایندگی حکومت اقلیم را نداده است. من بعید می‌دانم ایران این تهدید را عملی کند».
مقامات اقلیم می‌گویند سطح مبادلات تجاری بین ترکیه و اقلیم کردستان بیش از ده میلیارد دلار است. شرکت‌های بزرگ ترکیه میلون‌ها دلار در بخش نفت و گاز این منطقه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. اما ارتش ترکیه برای به رخ کشیدن قدرت خود دیروز مانور نظامی در نزدیکی مرزهای کردستان عراق را شروع کرد.
عباس غزالی، از نمایندگان پارلمان اقلیم کردستان گفت که نگران این تهدیدها نیست. او گفت «توجیهی ندارد اینها از حق دمکراتیک مردم برای تعیین سرنوشت خودشان بترسند. ترکیه میلیاردها دلار منافع تجاری خود را به خطر نخواهد انداخت. پس از استقلال، ترکها شاید برای مدت کوتاهی دو- سه ماه تا یک سال مرزهایشان را به روی ما ببندند، اما روابط دوباره عادی خواهد شد. اما ما خود را برای آن هم آماده کرده‌ایم، می‌دانیم استقلال هزینه دارد».
اقلیم کردستان دروازه ورود کالاهای ترکیه به کل عراق است. ترکیه از طریق مرز زاخو روزانه ده ها هزار بشکه نفت از طریق خط لوله وارد می‌کند. اکر دولت ترکیه همچون ایران این مرزها را ببندد، اقتصاد رو به رشد و تشنه نفت ترکیه با مکشل جدی برای تأمین نفت روبرو خواهد شد.
مسعود بارزانی تهدیدها و فشارها برای توقف همه‌پرسی را غیر معقول می‌داند و می‌گوید: «این حق دمکراتیک کردهاست که در یک همه‌پرسی برای تعیین سرنوشت خود تصمیم بگیرند».
همزمان با افزایش فشارها، روس‌نفت، یکی از شرکت‌های بزرگ نفت و گاز روسیه با اقلیم کردستان به توافق رسیده تا یک ملیارد دلار در صنعت نفت این منطفه سرمایه گذاری کند. مقامات اقلیم می‌گویند که قرار است این شرکت روسی در ساخت لوله انتقال گاز طبیعی اقلیم به ترکیه و اروپا سرمایه گذاری کند. روسیه برگزاری همه‌پرسی را حق کردها می‌داند.
ده ها شرکت بزرگ و کوچک نفت و گاز میلیارها دلار در این منطقه سرمایه گذاری کرده‌اند. بسیاری از رهبران کرد می‌گویند که کشورهای غربی و منطقه منافع خودشان را به خطر نخواهند انداخت. بسیاری از مردم منطقه می‌گویند که مخالفت کشورهای منطقه تنها در سطح حرف است و اگر استقلال کردستان عملی شود، آنها از منافعشان نخواهند گذشت. بعضی این تئوری (شایعه) را باور کرده‌اند که برخی از قدرت‌ها در پشت پرده از استقلال کردستان حمایت می‌کنند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر